Cần sự đóng góp của nhiều người để phổ biến ra thế giới những tư liệu về Hoàng Sa-Trường Sa
Quần đảo Trường Sa khu vực tranh chấp giữa Việt Nam và Trung Quốc
REUTERS/Stringer
Tuy nhiên, mối ưu tư của ông Nguyễn Nhã hiện nay là có đủ nguồn tài
lực và nhân lực để dịch ra tiếng Anh và một số thứ tiếng khác các tư
liệu về Hoàng Sa và Trường Sa, để có thể phổ biến dễ dàng hơn ra thế
giới, nhằm vận động quốc tế ủng hộ Việt Nam trong tranh chấp chủ quyền
với Trung Quốc trên Biển Đông. Hiện đang ở Hoa Kỳ, tiến sĩ Nguyễn Nhã
trả lời phỏng vấn RFI Việt ngữ.
Cũng nhân đây, chúng tôi xin giới thiệu một bức thư của tiến sĩ Nguyễn Nhã gởi các bạn trẻ:
XÚC ĐỘNG KHI BẠN TRẺ RƠI NƯỚC MẮT ĐỌC TÂM THƯ CỦA TÔI
Hãn Nguyên Nguyễn Nhã, Tiến sĩ sử học
Tôi viết tâm thư khi ngồi trên máy bay đi tới Boston, cái nôi cách mạng lập quốc Hoa Kỳ và hiện có 1000 du học sinh Việt Nam, tôi cứ bồi hồi lo lắng không biết những tâm tư của mình có bị rơi vào sa mạc hay không. Khi đọc hơn 70 phản hồi của các bạn trẻ trên báo Dân Trí chỉ trong vài ngày, tôi thật sự đã xúc động ứa nước mắt khi thấy có bạn trẻ viết rằng:
“Sau khi đọc đoạn trích của bức tâm thư tôi đã rơi nước mắt. Tôi là một người trẻ, cũng may mắn được ra ngoài và hiểu tại sao Hàn Quốc Và Nhật Bản lại phát triển như ngày hôm nay, chính là nhờ vào tinh thần tự tôn và ý thức dân tộc, tình yêu nước và tinh thân dân tộc cao độ. Người Việt Nam chúng ta có truyền thống yêu nước, tinh thần chống ngoại xâm, ý chí vượt mọi khó khăn để thắng thù trong giặc ngoài. Giờ chúng ta dành được độc lập, tự do đã gần 40 năm. nhưng tinh thần và ý chí trong kháng chiến không được các bạn trẻ áp dụng vào trong thời kỳ phát triển kinh tế đất nước. Tôi mong rằng các bạn trẻ và tất cả người dân Việt Nam hãy luôn luôn nêu cao tinh thần và ý thức dân tộc, dám nghĩ, dám làm, đóng góp xây dựng Việt Nam hùng mạnh về kinh tế, vững mạnh về quốc phòng xứng đáng với niềm vinh dự được là Người Việt Nam”.
Khi tôi nói chuyện ở Harvard Yenching Library do Hội Thanh niên sinh viên vùng Boston tổ chức, Tiến sĩ Minh Phương, giảng viên ở Đại Học Harvard đã hỏi một câu hỏi mà tôi đã nói là câu hỏi xóay vào trái tim tôi về sự kiện ngày 19/1/1974, Trung Quốc dùng võ lực cưỡng chiếm Hòang Sa mà đồng minh Hoa Kỳ cho đó là chuyện nội bộ hai nước, không can thiệp!
Mội lần nữa tự nhiên tôi cũng đã ứa nước mắt khi nói rằng vào ngày 20/1/1975 đã cùng với võ sư Trần Huy Phong, GS Ngô Gia Hy, với tính cách Trưởng Ban Tổ chức, tôi đã phát biểu, cũng không cầm nước mắt, khiến mọi người ôm nhau khóc ròng như báo Sóng Thần hồi ấy đã đưa tin.
Giọt nước mắt của tôi cũng như của mọi người về Hòang Sa & Trường Sa không phải để tỏ lộ sự hèn yếu mà chỉ cốt bộc lộ một tâm tư khắc khỏai, cần cho mọi người Việt Nam nhất là các bạn trẻ phải thức tỉnh. Như võ sư Trần Huy Phong, con nhà võ, cũng là hậu duệ Đức Trần Hưng Đạo cùng với tôi ước mơ rằng hồi ấy làm sao chúng tôi đối thọai được với các thanh niên hai miền biết đến thân phận đất nước mình, nạn nhân của thời cuộc quốc tế, cùng nắm tay nhau, thương yêu nhau, hãy bỏ qua quá khứ đau thương, cùng nhau đi tìm, học hỏi những tinh hoa của người để về xây dựng đất nước hùng cường như người Nhật, người Đại Hàn đã từng làm để không ai bắt nạt, xử ép, làm nhục nước mình.
Qua những hồi đáp Tâm thư, tôi thấy các bạn trẻ thuộc mọi giới, từ một học sinh, sinh viên thanh niên bình thường đến có bạn là giáo viên địa lý, giảng viên tóan thậm chí còn là một giám đốc Trung tâm Nghiên cứu & Ứng dụng Khoa học Kinh tế (CESAIS) của một trường đại học lớn tại Sàigòn đã nhiệt tình chia xẻ tâm thư của tôi.
Có bạn viết rằng “Rất lâu lắm rồi tôi mới đọc được những tâm nguyện thật sự làm nức lòng người dân Việt như thế. Nếu tôi có quyền tôi sẽ chi 10 phần trăm tiền thua lỗ của Vinaline,Vinasin tài trợ cho công trình của tiến sĩ Nhã.” Có bạn cho rằng : “Tôi thấy bây giờ ý thức của con người Việt Nam mình kém quá. Tham lam, ích kỷ, nham hiểm, vì cái lợi nhỏ sẵn sàng bất chấp tất cả. Như thế đất nước làm sao phát triển được. Đúng, giá mà ý thức của dân ta được như dân Nhật thì tốt biết bao!”
Có bạn viết : "Nếu mọi người sống giả dối, lợi dụng nhau, không có tình đoàn kết thì chẳng bao giờ thành công". Có bạn lại viết: “Đọc bài này mà thấy hổ thẹn thay cho mấy kẻ tham lam, hám lợi cho người nước ngoài vào nuôi cá ngay sát căn cứ quân sự Nha Trang!” Hay có bạn viết rằng:”Thế nhưng giờ đây, khi hòa bình lập lại, đất nước thống nhất thì sự đoàn kết, hy sinh để xây dựng đất nước đã không còn nữa. Tham nhũng, cấu kết, tư lợi cá nhân đã khiến cho nước nhà phát triển rất chậm chạp”. Hoặc: “Tôi đang làm việc ở Hà nội và trong ngày hôm nay tôi đã gặp không ít kẻ mà đang làm cho Việt Nam chúng ta yếu hèn, họ vòi vĩnh tiền bạc, đòi hối lộ...rồi lịch sử sẽ phân biệt những người tốt, kẻ xấu.”
Một bạn thuộc thế hệ 8x, viết rằng : “Hiện làm việc không liên quan đến sử học hay địa lý nhưng tôi luôn quan tâm đến lịch sử Việt Nam. Nếu tôi có thể giúp sức được gì trong công việc của Tiến sĩ như tổng hợp, dịch thuật tài liệu, ... tôi rất sẵn sàng tham gia(nhu.nguyenk@gmail.com). Hoặc“Cần nhiều hơn nữa những người có tâm và có tầm như vậy để lãnh đạo công cuộc giành chứng minh cho thế giới hiều và tin Trường Sa- Hoàng Sa là của Việt Nam”. Hoặc như “Tôi mong muốn được tiếp sức dịch một phần nghiên cứu của ông. Xin ông hãy cho tôi thông tin để có thể liên lạc.”.
Hoặc: “Tinh thần dân tộc là thứ mà mỗi chúng ta đều có trong mình. Nhưng biến tinh thần ấy thành sức mạnh và hành động là việc không phải ai cũng làm được. Xin cám ơn giáo sư đã là một người Việt giám hành động để đem tâm, sức của mình để cống hiến cho dân tộc, đất nước. Đất nước ta muốn đứng thẳng và gìn giữ những gì ông, cha để lại cần phải hùng mạnh. Muốn hùng mạnh cần phải hành động. Theo tôi Việt Nam muốn hùng mạnh cần phải loại bỏ tham nhũng, cửa quyền, cần phải đặt danh dự lên trên tất cả. Một người không làm được nhưng nhiều người cùng làm sẽ làm được. Có lẽ nên có một phong trào rộng khắp chống tiêu cực và bất công trong xã hôi. Làm sao để khi nhìn thấy tiêu cực hay bất công mọi người phải xa lánh và khinh bỉ. Không như hiện tại: "nếu có tiêu cực là bình thường, nếu không tiêu cực là bất bình thường.
"Hoặc: “ Chúng tôi, những người dân Việt Nam yêu nước luôn sẵn sàng hi sinh thân mình bảo vệ tổ quốc, bảo vệ lãnh hải nước nhà. Chúc cho công việc của Tiến sĩ thuận lợi, hãy chứng minh cho cả thế giới biết rằng Hoàng Sa , Trường Sa là của VIỆT NAM”. Hoặc:”Tôi vô cùng cảm kích trước tấm lòng yêu nước chân thành của Ông, đọc nó mà tôi như thấy được những tâm tư suy nghĩ của mình như được tái hiện, được giải phóng vậy. Đúng như Ông đã nói người Việt Nam chúng ta cần phải dẹp bỏ những cái xấu, cần phải chung một lòng đoàn kết xây dựng một Việt Nam hùng cường. Hoặc “Nhân dân Việt Nam sẵn sàng hi sinh tất cả để toàn vẹn lãnh thổ. Cám ơn TS. Nguyễn Nhã, một người con, một tấm lòng sắt son vì tổ quốc”.
Hoặc như “Chúng ta hãy bắt đầu sự yêu nước mình bằng những việc làm nhỏ nhất như không xả rác bừa bãi, không vi phạm luật giao thông đến những việc làm ý nghĩa như không kinh doanh sản phẩm ôi thiu, không kinh doanh thực phẩm có hại cho con người, không dùng chất kích thích nguy hiểm phun hoặc ướp thực phẩm. Cao hơn nữa là hướng tới Trường Sa, Hoàng Sa. Hãy học tập người Nhật hay người Hàn nhé, rồi đến một lúc nào đó người khác lại nói hãy học tập người Việt các bạn nhé"
Cũng có bạn mạnh dạn đề nghị:“Tôi nghĩ trên tất cả các phương tiện thông tin đại chúng, tất cả các công sở, các đoàn thể nên thường xuyên và liên tục nêu cao câu khẩu hiệu: “Bất cứ ai vô cảm với Hoàng Sa & Truờng Sa đều có tội với tổ tông và dân tộc”.Có bạn viết tiếp rằng: “Tôi có đề nghị nên đưa câu nói của bác Nhã "Bất cứ ai làm cho đất nước suy hèn đều có tội với tổ tông và dân tộc"thành một khẩu hiệu cho toàn thể đất nước và người dân Việt nam trên toàn thế giới. Bỏ bớt những khẩu hiệu vô bổ và sáo rỗng mà chúng ta đang có nhưng không ai hiểu” .
Và có bạn viết:”Xin chân thành cảm ơn bác Nhã ." Lịch sử rất công bằng", bởi vậy chúng ta hãy đoàn kết hơn để giữ Hoàng Sa - Trường Sa . Chúng ta phải thể hiện bằng hành động hơn là lời nói .Chúng ta cũng học tập , noi gương cha anh chiến đấu để giữ mảnh đất tổ quốc “.
Có bạn đi vào thực tế cụ thể hơn khi viết “Mong sao sau khi nghiên cứu, dịch thuật xong, nó sẽ được đưa lên mạng để mọi người cùng xem, cùng biết về lịch sử”.
Có bạn khẳng đinh mình khi viết: “Việt Nam thật tự hào khi có những người như Tiến sĩ, tôi với vai trò là một sinh viên, sẽ cố gắng hết sức xây dựng Đất Nước, để những gì Tiến sĩ làm hôm nay không phải là uổng phí và lời cuối cùng tôi muốn nói là Tôi Yêu Việt Nam , quê hương của tôi !!!”
Có bạn cũng khắc khỏai như tôi:”Chúng ta là người dân, theo tôi mỗi người dân hãy làm tốt phần việc của mình để giữ sự kính trọng của bạn bè quốc tế như những năm đất nước có chiến tranh các bác ạ. Có đi nước ngoài mới thấy người mình vô tổ chức , vô kỷ luật, sinh hoạt mất vệ sinh... Nói chung không nghĩ đến thể diện hình ảnh của VN như vậy theo tôi đó là chưa yêu nước đâu, nếu nói họ yêu nước thực sự theo tôi mỗi con ngươi phải có lòng tự trọng góp phần cho hình ảnh VN tốt lên. Là ngươi dân theo tôi nên thể hiện lòng yêu nước bằng thực tế của mỗi con người , tuy nhỏ nhoi nhưng nó nhìn thấy được. Chứ còn nói tôi yêu nước nhưng hành động lại rất phản cảm với bạn bè nước ngoài thì đó là lý thuyết suông”.
Có bạn thừa nhận : “Hay, thế này mới là tâm thư, mới là tấm lòng của một người con đất Việt dành cho mẹ quê hương chứ. Là một người thuộc thế hệ trẻ, tôi thực sự thích và trân trọng những con người, những hành động thực tế như vậy…”.
Có bạn kêu gọi: “Cho Thế Giới thấy lại Tinh thần Đoàn Kết của dân tộc Việt Nam đi nào các bạn.Như khi xưa Cha Ông ta đã ngã xuống để giữ lấy biển đảo quê nhà”
Tôi chân thành cám ơn lời chúc của một bạn: “Cầu chúc bác luôn mạnh khỏe và bình an, cháu ngưỡng mộ và khâm phục bác, bác là công dân yêu nước đích thực, 1 người sống có lí tưởng như bác sẽ luôn là tấm gương sáng chói cho thế hệ trẻ noi theo, dù công việc của bác đang làm có kết quả như thế nào thì ít ra bác đã làm được 1 việc là thức tỉnh những người dân Việt Nam còn đang bàng quan với vận mệnh của quốc gia, dân tộc, làm cho họ ý thức được rằng nếu không phản kháng nếu không tranh đấu thì ngày mất nước đang đến rất gần.....”
Có bạn quá bi quan than:"Rừng vàng biển bạc"rừng thì các bác biết rồi đấy...Biển mà mất nốt rồi chúng ta lấy đâu cái gì để nuôi sống chúng ta và con cháu chúng ta đây???Dân thường chẳng biết làm gì để giữ biển đảo”.
Song có bạn lại có lời dõng dạc, mạnh mẽ thể hiện bản lãnh thanh niên: “Tôi, một thanh niên Việt Nam xin hứa rằng, sẽ mãi mãi phấn đấu, góp phần công sức của mình làm cho đất nước ngày càng hùng mạnh, mãi mãi ghi nhớ rằng, Hoàng Sa, Trường Sa là một lãnh thổ không thể tách rời của Việt Nam.”
Tôi ghi nhận những lời hồi đáp tâm thư trên đây như những lời khuôn vàng thước ngọc của các vị thánh hiền xưa thường dạy các con cháu.
Tôi ước mong đó cũng là những lời hồi đáp Tâm thư của 1000 du học sinh ở vùng Boston, của 15.000 du học sinh Việt Nam ở Hoa Kỳ; hơn thế nữa của hàng triệu các bạn trẻ Việt Nam không phân biệt chính kiến, tôn giáo, địa phương mình đang sinh sống ở khắp nơi, trong cũng như ngòai nước.
Như tôi đã từng nói: “Muốn lấy lại Hòang Sa hay giữ những gì còn lại ở Trường Sa, mỗi người Việt Nam phải có một kế họach nhỏ xây dựng đất nước hùng cường”. Tôi đang có một kế họach nhỏ: “xây dựng Bếp Việt- bếp của thế giới với một nền ẩm thực Việt lấy tự nhiên làm gốc, vừa ngon vừa lành, lợi cho sức khỏe con người hơn cả ẩm thực có bề dày như Tây lẫn Tàu”.
Tôi lại rất xúc động được các bạn trong Hải Dương Học báo tin sau bao năm chờ đợi, Quốc Hội Việt Nam với tuyệt đại đa số biểu quyết vừa mới thông qua Luật biển. Dù bị phía Trung Quốc phản đối kịch liệt, song Quốc Hội đã quyết làm theo lòng dân. Từ đây có cơ sở pháp lý quốc gia dựa trên luật pháp quốc tế, tinh thần yêu nước quyết tâm bảo vệ biển, chủ quyền của Việt Nam tại Hòang Sa & Trường Sa của tuổi trẻ Việt Nam sẽ như nước biển trào dâng!
Sự thật lịch sử chủ quyền của Việt Nam tại Hòang Sa & Trường Sa rất rõ ràng với những văn bản nhà nước qua châu bản thế kỷ XIX, các văn bản địa phương, chính sử, hội điển , địa chí, bản đồ của Việt Nam và các tài liệu Phương Tây cũng như của Hải Ngọai Kỷ Sự của Thích Đại Sán ( Trung Quốc), Việt Nam đã chiếm hữu thật sự mang tính nhà nước, liên tục và hòa bình khác với Trung Quốc hòan tòan suy diễn vu vơ như Trịnh Hòa đã 7 lần qua Tây Dương từ Nam Hải đi đến tận Madagasca hẳn đã xác lập chủ quyền ở Tây Sa và Nam Sa Hoặc đã có tên là Biển Nam Trung Hoa hay Nam Hải thì phải là nội thủy của Trung Hoa. Và như thế Ấn Độ Dương hẳn là đại dương của Ấn Độ hay sao !
Sự thật lịch sử chỉ có một! Lịch sử rất công bằng! Trung Quốc không thế nào bóp méo lịch, không thể nào che dấu mãi sự thật lịch sử khi năm 1909, chính quyền Quảng Đông cho Paracel là đất vô chủ cũng như năm 1898 khi bị Công Ty Bảo hiểm Anh yêu cầu bồi thường các tàu : Le Bellona đắm ở Paracel năm 1895, tàu Imaji Maru đắm năm 1896,bị dân Hải Nam hôi của, chính quyền Trung Quốc đã trả lời Paracel không thuộc chủ quyền của Trung Quốc. Cũng như năm 1754 khi 2 tên dân binh đội Hòang Sa bị bão trôi dạt lên đảo Hải Nam, chính quyền Hải Nam tra xét đúng sự thật đi làm công tác với 8 dân binh khác còn ở trên thuyền, đã chu cấp lương thực trở về nguyên quán, khiến Chúa Nguyễn Phúc Khóat đã phải viết công văn cám ơn. Chính quyền Trung Quốc hồi ấy tốt như thế đó, đã được chính sử Đại Việt Sử Ký Tục Biên cũng như dã sử Phủ Biên Tạp Lục ghi rất rõ ràng !
Mong hàng triệu các bạn trẻ Việt Nam bất cứ ở nơi đâu, với chính kiến dù khác nhau, mỗi người một kế họach nhỏ như tôi, cùng nhau làm, cùng nhau yêu thương nhân ái như vua Trần Nhân Tôn khi xưa. Tại sao Không? Cứ như thế, tôi tin chắc rằng một ngày không xa sẽ có dân tộc phải nói nên bắt chước dân tộc Việt Nam hồi đầu thế kỷ XXI này như có bạn đã viết.
Tôi đến Boston, thấy nhiều điều thú vị như một nhạc sĩ cũng được tạc tượng rất mỹ thuật ở công viên, những danh nhân bình thường cũng được ghi bia đã từng sống tại ngay mặt tiền những ngôi nhà ở phố cổ …
Rồi các bạn sẽ thấy các thế hệ trẻ sau này cũng sẽ ghi ơn các bạn ngày hôm nay đã góp phần xây dựng đất nước hùng cường một cách âm thầm, để đất nước ta không còn bị xử ép, làm nhục cũng như không còn bị quá tụt hậu so với nước người như hiện nay, các bạn trẻ ạ. Xin gửi đến các bạn ngàn lời yêu thương trìu mến, xúc động từ đáy lòng tôi đến các bạn trẻ Việt Nam đầu thế kỷ XXI này.Hãy bỏ qua quá khứ, xóa bỏ hận thù, hãy dũng cảm tự thấy rõ những xấu xí của người Việt hôm nay để có những hình ảnh người Việt tươi đẹp trong ngày mai.
Tôi xin gửi tới các bạn Tập thơ “Huyết lệ thi thư” nhé !
Thương mến,
Hãn Nguyên Nguyên Nhã, tiến sĩ sử học
hannguyen1940@yahoo.com
www.amthuc.net.vn
Phần Trich LỜI MỞ ĐẦU Tập thơ Huyết lệ thi thư:
Tôi vốn là một nhà nghiên cứu song rất yêu thơ. Khi nghiên cứu về ca trù, tôi đề xuất “hát thơ” và “chương trình Đem hát thơ vào trường học”, là cách thức hiệu quả nhất để bảo tồn ca trù cũng như âm nhạc truyền thống, nhất là giáo dục giới trẻ giữ gìn bản sắc Việt.
Khi nghiên cứu văn hóa Việt Nam, tôi thấy văn hóa ẩm thực và văn hóa thơ ca hay hát thơ là nét rất độc đáo vào hàng đầu thế giới.
Khi Ông Bill Gates đến thăm Việt Nam, được giới trẻ Việt Nam đón tiếp ông rất nồng hậu, khiến tôi hứng khởi viết bài hát nói Chào mừng ông Bill Gates và Vinh danh ông Bill Gates.
Bài thơ này đã được BBC và Tạp Chí Xưa & Nay đăng. Từ đó tôi có hứng thơ và bắt đầu sáng tác không ngừng như những vần thơ về Đổi Mới, Quốc đạo, ẩm thực và gia huấn ca. Cũng từ đó tôi quan tâm đến thơ ca nhiều hơn. Đó là một khí cụ quan yếu trước những nguy cơ chưa từng có như hiện nay đối với Đất nước.
Song càng nguy cơ, càng thách thức lại càng có thời cơ tốt, nếu ta biết nắm lấy thời cơ tạo thành động lực, sức mạnh hầu gíao dục giới trẻ giữ hồn dân tộc, giữ bản sắc và hướng tới xây dựng một cường quốc trong tương lai.
Xin kết lời nói đầu bằng bài thơ mới sáng tác:
Tầm nhìn ra biển lớn
Xây dựng đất nước trở thành cường quốc:
Tầm nhìn biển lớn con ơi
Tư duy đổi mới con thời khắc ghi
Đường sông kinh tế xá chi
Đại dương kinh tế mới thì hơn ai
Chắt lọc thiên hạ mới hay
Trờ thành nước lớn chẳng ai ép mình
Việt Nam cường quốc hình thành
Tự hào dân tộc đấu tranh hơn người
Túi khôn thiên hạ ai ơi
Giang sơn đất nước ta thời dựng xây
Lợi nhà lợi nước mới hay
Lợi nhà hại nước chẳng ai thèm làm
Mới là đạo lý dân Nam
“Làm vương đất Bắc chẳng bằng quỷ Nam”
Đấu tranh thì đã ngang tàng
Mà trong xây dựng cố làm thật hay
Biết liên kết biết hăng say
Chịu thương chịu khó đắng cay thế nào
“Làm sao thì chẳng làm sao
Dù có thế nào cũng chẳng làm chi”
Đại Hàn Nhật Bản khỏi chê
Cứ làm theo họ ta thì kém ai
Những phường vọng ngoại kém tài
Không lo tự lực người ngoài khinh khi
Tự tin ta chẳng kém chi
Đại hòa dân tộc làm gì cũng xong
Bỏ qua thù hận thật lòng
Chiến lược đoàn kết cầu mong hình thành
Tinh hoa dân tộc kết tinh
Kỷ nguyên cường quốc sẽ thành người ơi
Càng thách thức lắm « cơ thời »
Vững tin như thế thì trời giúp ta
Hãn Nguyên Nguyễn Nhã
Cũng nhân đây, chúng tôi xin giới thiệu một bức thư của tiến sĩ Nguyễn Nhã gởi các bạn trẻ:
XÚC ĐỘNG KHI BẠN TRẺ RƠI NƯỚC MẮT ĐỌC TÂM THƯ CỦA TÔI
Hãn Nguyên Nguyễn Nhã, Tiến sĩ sử học
Tôi viết tâm thư khi ngồi trên máy bay đi tới Boston, cái nôi cách mạng lập quốc Hoa Kỳ và hiện có 1000 du học sinh Việt Nam, tôi cứ bồi hồi lo lắng không biết những tâm tư của mình có bị rơi vào sa mạc hay không. Khi đọc hơn 70 phản hồi của các bạn trẻ trên báo Dân Trí chỉ trong vài ngày, tôi thật sự đã xúc động ứa nước mắt khi thấy có bạn trẻ viết rằng:
“Sau khi đọc đoạn trích của bức tâm thư tôi đã rơi nước mắt. Tôi là một người trẻ, cũng may mắn được ra ngoài và hiểu tại sao Hàn Quốc Và Nhật Bản lại phát triển như ngày hôm nay, chính là nhờ vào tinh thần tự tôn và ý thức dân tộc, tình yêu nước và tinh thân dân tộc cao độ. Người Việt Nam chúng ta có truyền thống yêu nước, tinh thần chống ngoại xâm, ý chí vượt mọi khó khăn để thắng thù trong giặc ngoài. Giờ chúng ta dành được độc lập, tự do đã gần 40 năm. nhưng tinh thần và ý chí trong kháng chiến không được các bạn trẻ áp dụng vào trong thời kỳ phát triển kinh tế đất nước. Tôi mong rằng các bạn trẻ và tất cả người dân Việt Nam hãy luôn luôn nêu cao tinh thần và ý thức dân tộc, dám nghĩ, dám làm, đóng góp xây dựng Việt Nam hùng mạnh về kinh tế, vững mạnh về quốc phòng xứng đáng với niềm vinh dự được là Người Việt Nam”.
Khi tôi nói chuyện ở Harvard Yenching Library do Hội Thanh niên sinh viên vùng Boston tổ chức, Tiến sĩ Minh Phương, giảng viên ở Đại Học Harvard đã hỏi một câu hỏi mà tôi đã nói là câu hỏi xóay vào trái tim tôi về sự kiện ngày 19/1/1974, Trung Quốc dùng võ lực cưỡng chiếm Hòang Sa mà đồng minh Hoa Kỳ cho đó là chuyện nội bộ hai nước, không can thiệp!
Mội lần nữa tự nhiên tôi cũng đã ứa nước mắt khi nói rằng vào ngày 20/1/1975 đã cùng với võ sư Trần Huy Phong, GS Ngô Gia Hy, với tính cách Trưởng Ban Tổ chức, tôi đã phát biểu, cũng không cầm nước mắt, khiến mọi người ôm nhau khóc ròng như báo Sóng Thần hồi ấy đã đưa tin.
Giọt nước mắt của tôi cũng như của mọi người về Hòang Sa & Trường Sa không phải để tỏ lộ sự hèn yếu mà chỉ cốt bộc lộ một tâm tư khắc khỏai, cần cho mọi người Việt Nam nhất là các bạn trẻ phải thức tỉnh. Như võ sư Trần Huy Phong, con nhà võ, cũng là hậu duệ Đức Trần Hưng Đạo cùng với tôi ước mơ rằng hồi ấy làm sao chúng tôi đối thọai được với các thanh niên hai miền biết đến thân phận đất nước mình, nạn nhân của thời cuộc quốc tế, cùng nắm tay nhau, thương yêu nhau, hãy bỏ qua quá khứ đau thương, cùng nhau đi tìm, học hỏi những tinh hoa của người để về xây dựng đất nước hùng cường như người Nhật, người Đại Hàn đã từng làm để không ai bắt nạt, xử ép, làm nhục nước mình.
Qua những hồi đáp Tâm thư, tôi thấy các bạn trẻ thuộc mọi giới, từ một học sinh, sinh viên thanh niên bình thường đến có bạn là giáo viên địa lý, giảng viên tóan thậm chí còn là một giám đốc Trung tâm Nghiên cứu & Ứng dụng Khoa học Kinh tế (CESAIS) của một trường đại học lớn tại Sàigòn đã nhiệt tình chia xẻ tâm thư của tôi.
Có bạn viết rằng “Rất lâu lắm rồi tôi mới đọc được những tâm nguyện thật sự làm nức lòng người dân Việt như thế. Nếu tôi có quyền tôi sẽ chi 10 phần trăm tiền thua lỗ của Vinaline,Vinasin tài trợ cho công trình của tiến sĩ Nhã.” Có bạn cho rằng : “Tôi thấy bây giờ ý thức của con người Việt Nam mình kém quá. Tham lam, ích kỷ, nham hiểm, vì cái lợi nhỏ sẵn sàng bất chấp tất cả. Như thế đất nước làm sao phát triển được. Đúng, giá mà ý thức của dân ta được như dân Nhật thì tốt biết bao!”
Có bạn viết : "Nếu mọi người sống giả dối, lợi dụng nhau, không có tình đoàn kết thì chẳng bao giờ thành công". Có bạn lại viết: “Đọc bài này mà thấy hổ thẹn thay cho mấy kẻ tham lam, hám lợi cho người nước ngoài vào nuôi cá ngay sát căn cứ quân sự Nha Trang!” Hay có bạn viết rằng:”Thế nhưng giờ đây, khi hòa bình lập lại, đất nước thống nhất thì sự đoàn kết, hy sinh để xây dựng đất nước đã không còn nữa. Tham nhũng, cấu kết, tư lợi cá nhân đã khiến cho nước nhà phát triển rất chậm chạp”. Hoặc: “Tôi đang làm việc ở Hà nội và trong ngày hôm nay tôi đã gặp không ít kẻ mà đang làm cho Việt Nam chúng ta yếu hèn, họ vòi vĩnh tiền bạc, đòi hối lộ...rồi lịch sử sẽ phân biệt những người tốt, kẻ xấu.”
Một bạn thuộc thế hệ 8x, viết rằng : “Hiện làm việc không liên quan đến sử học hay địa lý nhưng tôi luôn quan tâm đến lịch sử Việt Nam. Nếu tôi có thể giúp sức được gì trong công việc của Tiến sĩ như tổng hợp, dịch thuật tài liệu, ... tôi rất sẵn sàng tham gia(nhu.nguyenk@gmail.com). Hoặc“Cần nhiều hơn nữa những người có tâm và có tầm như vậy để lãnh đạo công cuộc giành chứng minh cho thế giới hiều và tin Trường Sa- Hoàng Sa là của Việt Nam”. Hoặc như “Tôi mong muốn được tiếp sức dịch một phần nghiên cứu của ông. Xin ông hãy cho tôi thông tin để có thể liên lạc.”.
Hoặc: “Tinh thần dân tộc là thứ mà mỗi chúng ta đều có trong mình. Nhưng biến tinh thần ấy thành sức mạnh và hành động là việc không phải ai cũng làm được. Xin cám ơn giáo sư đã là một người Việt giám hành động để đem tâm, sức của mình để cống hiến cho dân tộc, đất nước. Đất nước ta muốn đứng thẳng và gìn giữ những gì ông, cha để lại cần phải hùng mạnh. Muốn hùng mạnh cần phải hành động. Theo tôi Việt Nam muốn hùng mạnh cần phải loại bỏ tham nhũng, cửa quyền, cần phải đặt danh dự lên trên tất cả. Một người không làm được nhưng nhiều người cùng làm sẽ làm được. Có lẽ nên có một phong trào rộng khắp chống tiêu cực và bất công trong xã hôi. Làm sao để khi nhìn thấy tiêu cực hay bất công mọi người phải xa lánh và khinh bỉ. Không như hiện tại: "nếu có tiêu cực là bình thường, nếu không tiêu cực là bất bình thường.
"Hoặc: “ Chúng tôi, những người dân Việt Nam yêu nước luôn sẵn sàng hi sinh thân mình bảo vệ tổ quốc, bảo vệ lãnh hải nước nhà. Chúc cho công việc của Tiến sĩ thuận lợi, hãy chứng minh cho cả thế giới biết rằng Hoàng Sa , Trường Sa là của VIỆT NAM”. Hoặc:”Tôi vô cùng cảm kích trước tấm lòng yêu nước chân thành của Ông, đọc nó mà tôi như thấy được những tâm tư suy nghĩ của mình như được tái hiện, được giải phóng vậy. Đúng như Ông đã nói người Việt Nam chúng ta cần phải dẹp bỏ những cái xấu, cần phải chung một lòng đoàn kết xây dựng một Việt Nam hùng cường. Hoặc “Nhân dân Việt Nam sẵn sàng hi sinh tất cả để toàn vẹn lãnh thổ. Cám ơn TS. Nguyễn Nhã, một người con, một tấm lòng sắt son vì tổ quốc”.
Hoặc như “Chúng ta hãy bắt đầu sự yêu nước mình bằng những việc làm nhỏ nhất như không xả rác bừa bãi, không vi phạm luật giao thông đến những việc làm ý nghĩa như không kinh doanh sản phẩm ôi thiu, không kinh doanh thực phẩm có hại cho con người, không dùng chất kích thích nguy hiểm phun hoặc ướp thực phẩm. Cao hơn nữa là hướng tới Trường Sa, Hoàng Sa. Hãy học tập người Nhật hay người Hàn nhé, rồi đến một lúc nào đó người khác lại nói hãy học tập người Việt các bạn nhé"
Cũng có bạn mạnh dạn đề nghị:“Tôi nghĩ trên tất cả các phương tiện thông tin đại chúng, tất cả các công sở, các đoàn thể nên thường xuyên và liên tục nêu cao câu khẩu hiệu: “Bất cứ ai vô cảm với Hoàng Sa & Truờng Sa đều có tội với tổ tông và dân tộc”.Có bạn viết tiếp rằng: “Tôi có đề nghị nên đưa câu nói của bác Nhã "Bất cứ ai làm cho đất nước suy hèn đều có tội với tổ tông và dân tộc"thành một khẩu hiệu cho toàn thể đất nước và người dân Việt nam trên toàn thế giới. Bỏ bớt những khẩu hiệu vô bổ và sáo rỗng mà chúng ta đang có nhưng không ai hiểu” .
Và có bạn viết:”Xin chân thành cảm ơn bác Nhã ." Lịch sử rất công bằng", bởi vậy chúng ta hãy đoàn kết hơn để giữ Hoàng Sa - Trường Sa . Chúng ta phải thể hiện bằng hành động hơn là lời nói .Chúng ta cũng học tập , noi gương cha anh chiến đấu để giữ mảnh đất tổ quốc “.
Có bạn đi vào thực tế cụ thể hơn khi viết “Mong sao sau khi nghiên cứu, dịch thuật xong, nó sẽ được đưa lên mạng để mọi người cùng xem, cùng biết về lịch sử”.
Có bạn khẳng đinh mình khi viết: “Việt Nam thật tự hào khi có những người như Tiến sĩ, tôi với vai trò là một sinh viên, sẽ cố gắng hết sức xây dựng Đất Nước, để những gì Tiến sĩ làm hôm nay không phải là uổng phí và lời cuối cùng tôi muốn nói là Tôi Yêu Việt Nam , quê hương của tôi !!!”
Có bạn cũng khắc khỏai như tôi:”Chúng ta là người dân, theo tôi mỗi người dân hãy làm tốt phần việc của mình để giữ sự kính trọng của bạn bè quốc tế như những năm đất nước có chiến tranh các bác ạ. Có đi nước ngoài mới thấy người mình vô tổ chức , vô kỷ luật, sinh hoạt mất vệ sinh... Nói chung không nghĩ đến thể diện hình ảnh của VN như vậy theo tôi đó là chưa yêu nước đâu, nếu nói họ yêu nước thực sự theo tôi mỗi con ngươi phải có lòng tự trọng góp phần cho hình ảnh VN tốt lên. Là ngươi dân theo tôi nên thể hiện lòng yêu nước bằng thực tế của mỗi con người , tuy nhỏ nhoi nhưng nó nhìn thấy được. Chứ còn nói tôi yêu nước nhưng hành động lại rất phản cảm với bạn bè nước ngoài thì đó là lý thuyết suông”.
Có bạn thừa nhận : “Hay, thế này mới là tâm thư, mới là tấm lòng của một người con đất Việt dành cho mẹ quê hương chứ. Là một người thuộc thế hệ trẻ, tôi thực sự thích và trân trọng những con người, những hành động thực tế như vậy…”.
Có bạn kêu gọi: “Cho Thế Giới thấy lại Tinh thần Đoàn Kết của dân tộc Việt Nam đi nào các bạn.Như khi xưa Cha Ông ta đã ngã xuống để giữ lấy biển đảo quê nhà”
Tôi chân thành cám ơn lời chúc của một bạn: “Cầu chúc bác luôn mạnh khỏe và bình an, cháu ngưỡng mộ và khâm phục bác, bác là công dân yêu nước đích thực, 1 người sống có lí tưởng như bác sẽ luôn là tấm gương sáng chói cho thế hệ trẻ noi theo, dù công việc của bác đang làm có kết quả như thế nào thì ít ra bác đã làm được 1 việc là thức tỉnh những người dân Việt Nam còn đang bàng quan với vận mệnh của quốc gia, dân tộc, làm cho họ ý thức được rằng nếu không phản kháng nếu không tranh đấu thì ngày mất nước đang đến rất gần.....”
Có bạn quá bi quan than:"Rừng vàng biển bạc"rừng thì các bác biết rồi đấy...Biển mà mất nốt rồi chúng ta lấy đâu cái gì để nuôi sống chúng ta và con cháu chúng ta đây???Dân thường chẳng biết làm gì để giữ biển đảo”.
Song có bạn lại có lời dõng dạc, mạnh mẽ thể hiện bản lãnh thanh niên: “Tôi, một thanh niên Việt Nam xin hứa rằng, sẽ mãi mãi phấn đấu, góp phần công sức của mình làm cho đất nước ngày càng hùng mạnh, mãi mãi ghi nhớ rằng, Hoàng Sa, Trường Sa là một lãnh thổ không thể tách rời của Việt Nam.”
Tôi ghi nhận những lời hồi đáp tâm thư trên đây như những lời khuôn vàng thước ngọc của các vị thánh hiền xưa thường dạy các con cháu.
Tôi ước mong đó cũng là những lời hồi đáp Tâm thư của 1000 du học sinh ở vùng Boston, của 15.000 du học sinh Việt Nam ở Hoa Kỳ; hơn thế nữa của hàng triệu các bạn trẻ Việt Nam không phân biệt chính kiến, tôn giáo, địa phương mình đang sinh sống ở khắp nơi, trong cũng như ngòai nước.
Như tôi đã từng nói: “Muốn lấy lại Hòang Sa hay giữ những gì còn lại ở Trường Sa, mỗi người Việt Nam phải có một kế họach nhỏ xây dựng đất nước hùng cường”. Tôi đang có một kế họach nhỏ: “xây dựng Bếp Việt- bếp của thế giới với một nền ẩm thực Việt lấy tự nhiên làm gốc, vừa ngon vừa lành, lợi cho sức khỏe con người hơn cả ẩm thực có bề dày như Tây lẫn Tàu”.
Tôi lại rất xúc động được các bạn trong Hải Dương Học báo tin sau bao năm chờ đợi, Quốc Hội Việt Nam với tuyệt đại đa số biểu quyết vừa mới thông qua Luật biển. Dù bị phía Trung Quốc phản đối kịch liệt, song Quốc Hội đã quyết làm theo lòng dân. Từ đây có cơ sở pháp lý quốc gia dựa trên luật pháp quốc tế, tinh thần yêu nước quyết tâm bảo vệ biển, chủ quyền của Việt Nam tại Hòang Sa & Trường Sa của tuổi trẻ Việt Nam sẽ như nước biển trào dâng!
Sự thật lịch sử chủ quyền của Việt Nam tại Hòang Sa & Trường Sa rất rõ ràng với những văn bản nhà nước qua châu bản thế kỷ XIX, các văn bản địa phương, chính sử, hội điển , địa chí, bản đồ của Việt Nam và các tài liệu Phương Tây cũng như của Hải Ngọai Kỷ Sự của Thích Đại Sán ( Trung Quốc), Việt Nam đã chiếm hữu thật sự mang tính nhà nước, liên tục và hòa bình khác với Trung Quốc hòan tòan suy diễn vu vơ như Trịnh Hòa đã 7 lần qua Tây Dương từ Nam Hải đi đến tận Madagasca hẳn đã xác lập chủ quyền ở Tây Sa và Nam Sa Hoặc đã có tên là Biển Nam Trung Hoa hay Nam Hải thì phải là nội thủy của Trung Hoa. Và như thế Ấn Độ Dương hẳn là đại dương của Ấn Độ hay sao !
Sự thật lịch sử chỉ có một! Lịch sử rất công bằng! Trung Quốc không thế nào bóp méo lịch, không thể nào che dấu mãi sự thật lịch sử khi năm 1909, chính quyền Quảng Đông cho Paracel là đất vô chủ cũng như năm 1898 khi bị Công Ty Bảo hiểm Anh yêu cầu bồi thường các tàu : Le Bellona đắm ở Paracel năm 1895, tàu Imaji Maru đắm năm 1896,bị dân Hải Nam hôi của, chính quyền Trung Quốc đã trả lời Paracel không thuộc chủ quyền của Trung Quốc. Cũng như năm 1754 khi 2 tên dân binh đội Hòang Sa bị bão trôi dạt lên đảo Hải Nam, chính quyền Hải Nam tra xét đúng sự thật đi làm công tác với 8 dân binh khác còn ở trên thuyền, đã chu cấp lương thực trở về nguyên quán, khiến Chúa Nguyễn Phúc Khóat đã phải viết công văn cám ơn. Chính quyền Trung Quốc hồi ấy tốt như thế đó, đã được chính sử Đại Việt Sử Ký Tục Biên cũng như dã sử Phủ Biên Tạp Lục ghi rất rõ ràng !
Mong hàng triệu các bạn trẻ Việt Nam bất cứ ở nơi đâu, với chính kiến dù khác nhau, mỗi người một kế họach nhỏ như tôi, cùng nhau làm, cùng nhau yêu thương nhân ái như vua Trần Nhân Tôn khi xưa. Tại sao Không? Cứ như thế, tôi tin chắc rằng một ngày không xa sẽ có dân tộc phải nói nên bắt chước dân tộc Việt Nam hồi đầu thế kỷ XXI này như có bạn đã viết.
Tôi đến Boston, thấy nhiều điều thú vị như một nhạc sĩ cũng được tạc tượng rất mỹ thuật ở công viên, những danh nhân bình thường cũng được ghi bia đã từng sống tại ngay mặt tiền những ngôi nhà ở phố cổ …
Rồi các bạn sẽ thấy các thế hệ trẻ sau này cũng sẽ ghi ơn các bạn ngày hôm nay đã góp phần xây dựng đất nước hùng cường một cách âm thầm, để đất nước ta không còn bị xử ép, làm nhục cũng như không còn bị quá tụt hậu so với nước người như hiện nay, các bạn trẻ ạ. Xin gửi đến các bạn ngàn lời yêu thương trìu mến, xúc động từ đáy lòng tôi đến các bạn trẻ Việt Nam đầu thế kỷ XXI này.Hãy bỏ qua quá khứ, xóa bỏ hận thù, hãy dũng cảm tự thấy rõ những xấu xí của người Việt hôm nay để có những hình ảnh người Việt tươi đẹp trong ngày mai.
Tôi xin gửi tới các bạn Tập thơ “Huyết lệ thi thư” nhé !
Thương mến,
Hãn Nguyên Nguyên Nhã, tiến sĩ sử học
hannguyen1940@yahoo.com
www.amthuc.net.vn
Phần Trich LỜI MỞ ĐẦU Tập thơ Huyết lệ thi thư:
Tôi vốn là một nhà nghiên cứu song rất yêu thơ. Khi nghiên cứu về ca trù, tôi đề xuất “hát thơ” và “chương trình Đem hát thơ vào trường học”, là cách thức hiệu quả nhất để bảo tồn ca trù cũng như âm nhạc truyền thống, nhất là giáo dục giới trẻ giữ gìn bản sắc Việt.
Khi nghiên cứu văn hóa Việt Nam, tôi thấy văn hóa ẩm thực và văn hóa thơ ca hay hát thơ là nét rất độc đáo vào hàng đầu thế giới.
Khi Ông Bill Gates đến thăm Việt Nam, được giới trẻ Việt Nam đón tiếp ông rất nồng hậu, khiến tôi hứng khởi viết bài hát nói Chào mừng ông Bill Gates và Vinh danh ông Bill Gates.
Bài thơ này đã được BBC và Tạp Chí Xưa & Nay đăng. Từ đó tôi có hứng thơ và bắt đầu sáng tác không ngừng như những vần thơ về Đổi Mới, Quốc đạo, ẩm thực và gia huấn ca. Cũng từ đó tôi quan tâm đến thơ ca nhiều hơn. Đó là một khí cụ quan yếu trước những nguy cơ chưa từng có như hiện nay đối với Đất nước.
Song càng nguy cơ, càng thách thức lại càng có thời cơ tốt, nếu ta biết nắm lấy thời cơ tạo thành động lực, sức mạnh hầu gíao dục giới trẻ giữ hồn dân tộc, giữ bản sắc và hướng tới xây dựng một cường quốc trong tương lai.
Xin kết lời nói đầu bằng bài thơ mới sáng tác:
Tầm nhìn ra biển lớn
Xây dựng đất nước trở thành cường quốc:
Tầm nhìn biển lớn con ơi
Tư duy đổi mới con thời khắc ghi
Đường sông kinh tế xá chi
Đại dương kinh tế mới thì hơn ai
Chắt lọc thiên hạ mới hay
Trờ thành nước lớn chẳng ai ép mình
Việt Nam cường quốc hình thành
Tự hào dân tộc đấu tranh hơn người
Túi khôn thiên hạ ai ơi
Giang sơn đất nước ta thời dựng xây
Lợi nhà lợi nước mới hay
Lợi nhà hại nước chẳng ai thèm làm
Mới là đạo lý dân Nam
“Làm vương đất Bắc chẳng bằng quỷ Nam”
Đấu tranh thì đã ngang tàng
Mà trong xây dựng cố làm thật hay
Biết liên kết biết hăng say
Chịu thương chịu khó đắng cay thế nào
“Làm sao thì chẳng làm sao
Dù có thế nào cũng chẳng làm chi”
Đại Hàn Nhật Bản khỏi chê
Cứ làm theo họ ta thì kém ai
Những phường vọng ngoại kém tài
Không lo tự lực người ngoài khinh khi
Tự tin ta chẳng kém chi
Đại hòa dân tộc làm gì cũng xong
Bỏ qua thù hận thật lòng
Chiến lược đoàn kết cầu mong hình thành
Tinh hoa dân tộc kết tinh
Kỷ nguyên cường quốc sẽ thành người ơi
Càng thách thức lắm « cơ thời »
Vững tin như thế thì trời giúp ta
Hãn Nguyên Nguyễn Nhã
Việt Nam không thể để Trung Quốc biến việc cưỡng chiếm Hoàng Sa thành sự đã rồi
Trung
Quốc điều tàu ngư chính xuống Hoàng Sa vào đầu tháng 9/2011, công khai
vi phạm chủ quyền Việt Nam, ít lâu sau khi cuộc biểu tình tại Hà Nội
phản đối Bắc Kinh ngày 21/08/2011 trên đây đã bị chính quyền trấn áp.
REUTERS/Tu Quang
Hồ sơ Hoàng Sa đang nổi lên thành một thách thức rất lớn đối
với Việt Nam. Làm sao ngăn không cho Trung Quốc biến hành động cưỡng
chiếm Hoàng Sa thành một sự kiện đã rồi và được quốc tế mặc nhiên chấp
nhận ? Theo Giáo sư Ngô Vĩnh Long, Đại học Maine (Hoa Kỳ), Việt Nam cần
phải thay đổi chiến lược, phải kết hợp mọi nguồn lực để đưa vấn đề Hoàng
Sa ra trước công luận quốc tế, trên mọi diễn đàn, chứ không nên bó hẹp
mình trong khuôn khổ ASEAN.
Với Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN lần thứ 20 mở ra từ ngày mai,
02/04/2012 tại Phnom Penh, hồ sơ tranh chấp Biển Đông giữa Trung Quốc và
Việt Nam cùng với nhiều nước khác lại nổi cộm trong dòng thời sự. Riêng
đối với Việt Nam, trong thời gian gần đây, vấn đề chủ quyền trên quần
đảo Hoàng Sa đặc biệt được nêu bật với hàng loạt động thái của Bắc Kinh
nhằm củng cố hành động chiếm đóng trong thực tế từ hàng chục năm nay.
Chỉ cần điểm qua các lời phản đối chính thức từ phía Việt Nam cũng đủ thấy là Bắc Kinh đã không ngừng đẩy mạnh việc thực hiện các hành động trong chiều hướng chứng tỏ với thế giới rằng quần đảo Hoàng Sa bị họ chiếm đóng từ năm 1974 hoàn toàn thuộc chủ quyền Trung Quốc.
Thứ Sáu 30/03/2012 vừa qua, phát ngôn viên bộ Ngoại giao Việt Nam, Lương Thanh Nghị đã tố cáo Trung Quốc cho tổ chức cuộc đua thuyền buồm gọi là “Cúp Ty Nam”, xuất phát từ Tam Á, phía nam đảo Hải Nam, đến quần đảo Hoàng Sa. Đối với Việt Nam, hành động này « vi phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam, đi ngược lại chính cam kết của Trung Quốc là không có các hành động làm phức tạp thêm tình hình ở Biển Đông ».
Quyết định tổ chức cuộc đua thuyền đó là một âm mưu mới cụ thể hóa các chủ trương khai thác quần đảo Hoàng Sa về mọi mặt, từng bị Việt Nam chính thức phản đối trước đó hai tuần. Cụ thể là ngày 15/3/2012, Bộ Ngoại giao Việt Nam đã lên tiếng phản đối một loạt hành động của Trung Quốc liên quan đến Hoàng Sa, trong đó có chủ trương của Tổng cục Du lịch Trung Quốc tổ chức du lịch đến Hoàng Sa, được tiết lộ vào thượng tuần tháng 03/2012.
Ngoài ra phía Việt Nam cũng tố cáo việc Tập đoàn dầu khí Nhà nước Trung Quốc CNOOC gọi thầu thăm dò dầu khí gần đảo Cù Mộc (Tree Island - Trung Quốc gọi là đảo Triệu Thuật), một trong những hòn đảo chính của quần đảo Hoàng Sa, hay việc Hải quân Trung Quốc tập trận bắn đạn thật trong vùng này.
Bên cạnh các hành động kể trên, như họ vẫn làm từ trước đến nay, chính quyền Trung Quốc vẫn tiếp tục sách nhiễu, thậm chí bắt giữ các ngư dân Việt Nam đến đánh cá tại Hoàng Sa, khu vực ngư trường truyền thống của mình, nhưng đã bị Bắc Kinh cho là thuộc chủ quyền của họ.
Sự vụ nổi cộm mới nhất buộc Bộ Ngoại giao Việt Nam phải chính thức lên tiếng phản đối ngày 21/3, là vụ bắt giữ tàu cá cùng 21 ngư dân Việt Nam ngày 03/03 về tội « đánh cá trái phép » tại khu vực Hoàng Sa, đòi nộp tiền chuộc thì mới thả ra.
Ngoài các vụ nổi cộm trên, các hành động cướp bóc, hạch sách ngư dân Việt Nam vẫn thường xuyên xẩy ra như tường thuật của báo chí Việt Nam. Gần đây nhất, tờ Thanh Niên ngày 31/03/2012, đã tiết lộ hai vụ tàu cá Việt Nam hành nghề trên vùng biển Hoàng Sa bị Trung Quốc sách nhiễu, một chiếc thì bị cướp hải sản đánh bắt được, một chiếc thì bị tấn công khi chạy vào đất liền tránh bão, hải sản và ngư cụ bị ném xuống biển.
Trung Quốc muốn quốc tế công nhận "sự đã rồi" tại Hoàng Sa
Đối với giới quan sát, các động thái kể trên của Trung Quốc đều nhắm vào mục tiêu khuyến khích quốc tế chấp nhận tình trạng đã rồi trên một vùng lãnh thổ mà họ đã dùng võ lực để chiếm đóng từ tay Việt Nam.
Trước thái độ nói trên, cho đến nay, đối sách của Việt Nam chủ yếu là vừa phản đối bằng con đường ngoại giao, đòi hỏi Trung Quốc tôn trọng bản Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở biển Đông đã ký kết với ASEAN vào năm 2002, vừa yêu cầu Trung Quốc mở đàm phán về tranh chấp chủ quyền trên Hoàng Sa.
Vấn đề là cho đến nay, Bắc Kinh luôn luôn bác bỏ đòi hỏi thương thuyết của Việt Nam, viện lẽ rằng chủ quyền của họ trên Hoàng Sa, cũng như phần còn lại của Biển Đông là điều « không thể tranh cãi ». Đối với Bắc Kinh, Hoàng Sa không hề là vùng đang tranh chấp, mà là lãnh thổ của họ. Những lời phản đối của Việt Nam cũng chỉ là nước đổ lá khoai vì Trung Quốc đã mặc nhiên chiếm đóng Hoàng Sa từ hàng chục năm nay và không ngần ngại dùng sức mạnh để khẳng định đòi hỏi chủ quyền của họ.
Việt Nam đã cố gắng tranh thủ các diễn đàn khu vực, đặc biệt là ASEAN để bảo vệ lập trường của mình về vùng Biển Đông, nhưng vấp phải thái độ thờ ơ tương đối của các láng giềng mỗi khi đề cập đến vấn đề Hoàng Sa.
Một ví dụ cụ thể là vào cuối thập niên 1990, khi khối ASEAN bắt đầu bàn về các quy tắc ứng xử tại vùng Biển Đông, sau vụ Trung Quốc lấn chiếm đảo Mischief nằm dưới quyền kiểm soát của Philippines vào thời điểm đó. Việt Nam đã từng muốn nêu rõ phạm vi áp dụng của các quy tắc này là quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Đề nghị của Việt Nam vào khi ấy đã bị nhiều nước ASEAN bác bỏ - cụ thể là Malaysia – với lý do là tranh chấp Hoàng Sa không liên can đến các nước Đông Nam Á khác, trái với tranh chấp Trường Sa. Chính vì lý do đó mà sau cùng, thuật ngữ được dùng là South China Sea (Biển Đông), mang tính chất khái quát, chứ không nêu cụ thể tên hai quần đảo có tranh chấp.
Giải pháp ASEAN không mấy hiệu quả ?
Giải pháp ASEAN thì cho đến nay vẫn không thấy hiệu quả. Giới quan sát từng ghi nhận là phải mất gần 10 năm từ khi Bản Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở biển Đông DOC được ký kết vào năm 2002 thì ASEAN mới thuyết phục được Trung Quốc ký kết bản hướng dẫn thực thi vào năm ngoái, sau khi nhượng bộ Bắc Kinh trên một số điểm.
Giờ đây, với việc ASEAN bắt đầu tiến trình soạn thảo bộ Quy tắc Ứng xủ (COC), giới phân tích tự hỏi là phải mất bao nhiêu thời gian nữa thì văn kiện này mới được đúc kết xong, nhất là trong bối cảnh Trung Quốc chỉ chấp nhận văn kiện này một cách miễn cưỡng, và được cho là không ngần ngại dùng uy thế chính trị và kinh tế để gây sức ép trên một số thành viên ASEAN để xóa nhòa các nội dung ràng buộc bất lợi cho Bắc Kinh.
Giáo sư Carlyle Thayer, chuyên gia về Biển Đông tại Học viện Quốc phòng Úc (Đại học New South Wales) đã tỏ ra không mấy tin tưởng về hiệu quả thực tế của bộ Quy tắc Ứng xử này kể cả khi được hình thành. Trả lời phỏng vấn hôm 30/12/2012 vừa qua, ông phân tích như sau :
« ASEAN chỉ mới ở giai đoạn đầu trong việc soạn thảo bộ Quy tắc Ứng xử COC giữa các thành viên. Philippines đã cho lưu hành một dự thảo từ tháng Hai vừa qua. ASEAN sẽ phải mất một thời gian nhất định để nghiền ngẫm và đạt đồng thuận trên văn kiện này.
COC sẽ không mang tính ràng buộc, trừ phi bao hàm được các quy định cưỡng hành. Trung Quốc, vốn đã tự cho mình quyền đứng ngoài cơ chế giải quyết tranh chấp ghi trong Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển, sẽ không chấp nhận các thỏa thuận mang tính ràng buộc.
ASEAN sẽ phải tiến từng bước trong việc soạn thảo bộ Quy tắc Ứng xử COC. Bước đầu tiên là phải tìm kiếm đồng thuận giữa các thành viên. Kế đến là phải thương lượng với Trung Quốc. Trung Quốc đã liên tục bày tỏ thái độ dè dặt khi tuyên bố là chỉ chấp nhận văn kiện này khi "điều kiện thích hợp" hoặc khi điều kiện đã hội đủ.
Tất cả những gì mà bộ Quy tắc Ứng xử COC có thể làm được là đề ra các giới hạn đối với những hành vi cụ thể. Còn việc áp dụng thì sẽ tùy thuộc vào thiện chí của từng nước ký kết. Có rất nhiều phạm vi được để ngỏ, mở đường cho Trung Quốc bỏ qua những gì họ không thích. »
Tóm lại, hồ sơ Hoàng Sa đang nổi lên thành một thách thức rất lớn đối với Việt Nam. Làm thế nào để ngăn chặn không cho Trung Quốc biến hành động cưỡng chiếm Hoàng Sa thành một sự kiện đã rồi và được quốc tế mặc nhiên chấp nhận ?
Giáo sư Ngô
Vĩnh Long, chuyên nghiên cứu về Trung Quốc và Biển Đông tại Đại học
Maine (Hoa Kỳ) cho rằng Việt Nam cần phải thay đổi chiến lược, phải kết
hợp mọi nguồn lực để đưa vấn đề Hoàng Sa ra trước công luận quốc tế,
trên mọi diễn đàn, chứ không nên bó hẹp mình trong khuôn khổ ASEAN.
Trung Quốc « bị động » trên vấn đề Hoàng Sa vì đã lấn chiếm bằng võ lực
« Tôi thấy không có gì căng thẳng hơn. Trước hết, Trung Quốc họ lúc nào cũng làm như vậy. Nếu họ thấy người ta không để ý thì họ đẩy thêm một chút. Vấn đề là như thế này : đối với Hoàng Sa, Trung Quốc bị động hơn là Trường Sa
Trường Sa thật xa. Trung Quốc mà xuống chiếm thì sẽ bị nhiều nước trên thế giới thấy và Việt Nam có thể sử dụng điều đó để giành sự ủng hộ từ những nước không chỉ ở gần như Malaysia, Indonesia, mà từ cả các nước khác, vì vùng này sát eo biển Malacca.
Còn về vấn đề Hoàng Sa, Trung Quốc cho như là chuyện đã rồi. Chuyện chiếm đã xong, nhưng thực ra là chiếm bằng quân sự. Dẫu họ có chủ quyền về lịch sử nhưng họ đã sai trái vì đã dùng võ lực để chiếm, thay vì chờ giải quyết. Cho nên Trung Quốc lúc này hùng hổ để cho mọi người thấy chuyện đã rồi thì nhượng bộ.
Nhưng mà không được vì vấn đề lãnh hải. Trung Quốc như thế có thể đẩy lãnh hải ra 200 dặm và điều đó dính líu đến bản đồ hình chữ U.
Tấm bản đồ hinh chữ U là một thứ Trung Quốc đưa ra để thương lượng, để có thể giữ Hoàng Sa. Đến một lúc nào đó, họ nói là họ có thể rút lại tấm bản đồ hình chữ U đó, nhưng vẫn giữ Hoàng Sa, và đòi cho quần đảo này phải có cái lãnh hải và vùng đặcquyền kinh tế EEZ.
Vì Trung Quốc vẫn chơi ván bài nhùng nhằng, các nước khác phải có chính sách thông minh để tranh đấu với Trung Quốc, phải vận động thế giới, đặc biệt là về vấn đề an ninh cho tất cả khu vực chứ không chỉ chủ quyền của các hòn đảo.
Nếu Việt Nam mà chỉ nói đến chủ quyền các hòn đảo mà thôi, thì tôi nghĩ là lúc đó Việt Nam đã thua Trung Quốc rồi. Thành ra chúng ta cũng nên để ý vấn đề này.
Hai bất lợi đối với Việt Nam : Hoàng Sa đã bị chiếm cứ trong lúc Hà Nội bị đơn độc trước Bắc Kinh ?
"Đúng là như thế. Nhưng mà Trung Quốc đã chiếm đóng bằng vũ lực, cho nên bây giờ Việt Nam phải có cách tiếp tục thúc đẩy vấn đề đó, phải vận động chính trị, phải đưa vấn đề này ra cho thế giới, chứ không phải chỉ đưa ra ASEAN.
Đưa vào ASEAN không ăn thua gì hết vì họ cho là chuyện đã rồi, trong lúc có biết bao chuyện khác phải làm. Phải đưa ra thế giới, để báo chí nói đến. Trong hai, ba năm qua, báo chí nói nói đến vấn đề này rất tốt. Ngoài ra, phải để cho người Việt Nam trong nước nói đến vấn đề này.
Trong thực tế, Việt Nam có đầy đủ lý lẽ về chủ quyền lịch sử trên Hoàng Sa, kể cả những lý lẽ về chủ quyền trên phương diện pháp lý. Trung Quốc chỉ hiện diện trong một thời gain ngắn thôi, nhưng mà ở phiá Bắc của đảo Hoàng Sa. Nếu không tranh đấu, vận động thế giới trên vấn đề Hoàng Sa, thì Việt Nam sẽ bị bất lợi".
Khuôn khổ ASEAN không còn thích hợp ?
"Không, tôi không nói rằng phải bỏ ASEAN. ASEAN là diễn đàn rất quan trọng để Việt Nam vận động. Nhưng nguyên tắc của ASEAN là mọi người phải đồng thuận, thành ra muốn thảo luận vấn đề Biển Đông tại Hội nghị ASEAN, thì không những phải lôi kéo mấy nước có quyền lợi ở Biển Đông, mà cũng phải thương lượng với những nước không có quyền lợi trực tiếp ở Biển Đông nhưng lại có những lợi ích khác, chẳng hạn như vấn đề sông Mêkông, hay các vấn đề khác dính líu đến quyền lợi của các nước trên đất liền.
ASEAN cũng là một diễn đàn để vận động, để thảo luận. Nếu bị cản trở không cho đưa vấn đề Biển Đông ra thảo luận, thì Việt Nam có thể đẩy vấn đề sông Mêkông ra (để đánh đổi), rồi thì hai bên lúc đó sẽ phải đi đến một sự đồng ý nào đó.
Cho nên tôi nghĩ là không nên chỉ chú mục đến duy nhất hồ sơ Biển Đông, mà phải gắn vào nhiều vấn đề khác và dùng ASEAN làm diễn đàn cho mình.
Tuy nhiên, ASEAN chỉ là một trong những diễn đàn mà Việt Nam có thể sử dụng, vì còn có nhiều diễn đàn khác. Theo tôi, Việt Nam sẽ bị bất lợi nếu không dùng những diễn đàn khác, như báo chí trên thế giới, Quốc hội Mỹ, các toà án quốc tế, hay là Liên Hiệp Quốc...
Việt Nam phải cố gắng thúc đẩy (hồ sơ Hoàng Sa) và có phương pháp đàng hoàng. Chứ còn chỉ dựa vào một tổ chức duy nhất như ASEAN, tôi nghĩ, một phần nào đó,Việt Nam cũng hơi bị bó tay.
Phải tập trung và tranh thủ mọi nguồn lực để quốc tế hóa hồ sơ Hoàng Sa
Đây cũng như là đánh ván cờ vây. Có nhiều chỗ vừa tấn công vừa thủ, không chỉ cứ nhắm vào một vài chỗ nhất định, mà chú ý đến cả một vấn đề lớn, cả một ván cờ trên thế giới.
Đối với Việt Nam, nếu thấy rằng Biển Đông là tương lai của đất nước, là chỗ để đất nước phát triển, đi ra với thế giới, và đó là vấn đề chính, thì Việt Nam phải tập trung sức lực của tất cả các ngành để đẩy vấn đề này, chứ không phải chỉ dành riêng cho quân đội hay bộ Ngoại giao. Có thể là bộ Thương mại, hoặc các bộ khác cũng có thể nhảy vào để vận động, cho thấy chẳng hạn là trong việc buôn bán với các nước trên thế giới, vấn đề an ninh trên Biển Đông có thể gây khó khăn cho thương mại hay thông thương trong khu vực...
Tôi nghĩ đây là vấn đề lớn cho đất nước thì chính phủ và cơ quan trong nước pải có chính sách hợp tác toàn diện như thế và cũng phải vận động người nước ngoài, kể cả Việt kiều.
Tôi thấy rằng Việt Nam hiện không những không làm đồng bộ chuyện này, mà ngay trong nước, cũng không cho những học giả nghiên cứu đàng hoàng nhũng vấn đề này. Tôi thấy rằng là đúng là Việt Nam chưa có một chính sách đồng bộ.
Các giáo sư Trung Quốc nghiên cứu rất nhiều. Họ qua Mỹ, đi nói ở các hiệp hội, trong khi đó, Việt Nam không làm được chuyện này.
Trong nước không làm được chuyện này, nhưng khi có những người Việt Nam ở ngoại quốc có nghiên cứu vấn đề, đi nói chuyện chỗ này chỗ kia, thì ở trong nước nhiều cơ quan cũng không bằng lòng, họ làm như chuyện đó là chuyện của riêng chính phủ, người ngoài không được xen vào. Nói như thế thì làm sao vận động được thế giới !
Tôi nghĩ Việt Nam đã làm khác với thời kỳ những năm còn chiến tranh. Từ 1965 đến 1975, Việt Nam rất khôn khéo sử dụng cộng đồng trên thế giới tranh thủ cho Việt Nam. Bây giờ tôi thấy không còn đường lối như vậy.
Gần đây tôi thấy trong nước có những cách làm rất tốt. Ví dụ như đi với Philippines về vấn đề Biển Đông. Nhưng không đủ.
Philippines có thể thay Việt Nam đẩy mạnh vấn đề Biển Đông ở ASEAN để cho Việt Nam khỏi đối nghịch với Trung Quốc hay Cam Bốt, những nước sát Việt Nam, khiến họ bực mình. Người khác làm giùm minh, mình đứng sau cũng được, nhưng không phải chỉ có duy nhất Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN này là nơi Việt Nam có thể nêu ra hồ sơ Biển Đông.
RFI
Chỉ cần điểm qua các lời phản đối chính thức từ phía Việt Nam cũng đủ thấy là Bắc Kinh đã không ngừng đẩy mạnh việc thực hiện các hành động trong chiều hướng chứng tỏ với thế giới rằng quần đảo Hoàng Sa bị họ chiếm đóng từ năm 1974 hoàn toàn thuộc chủ quyền Trung Quốc.
Thứ Sáu 30/03/2012 vừa qua, phát ngôn viên bộ Ngoại giao Việt Nam, Lương Thanh Nghị đã tố cáo Trung Quốc cho tổ chức cuộc đua thuyền buồm gọi là “Cúp Ty Nam”, xuất phát từ Tam Á, phía nam đảo Hải Nam, đến quần đảo Hoàng Sa. Đối với Việt Nam, hành động này « vi phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam, đi ngược lại chính cam kết của Trung Quốc là không có các hành động làm phức tạp thêm tình hình ở Biển Đông ».
Quyết định tổ chức cuộc đua thuyền đó là một âm mưu mới cụ thể hóa các chủ trương khai thác quần đảo Hoàng Sa về mọi mặt, từng bị Việt Nam chính thức phản đối trước đó hai tuần. Cụ thể là ngày 15/3/2012, Bộ Ngoại giao Việt Nam đã lên tiếng phản đối một loạt hành động của Trung Quốc liên quan đến Hoàng Sa, trong đó có chủ trương của Tổng cục Du lịch Trung Quốc tổ chức du lịch đến Hoàng Sa, được tiết lộ vào thượng tuần tháng 03/2012.
Ngoài ra phía Việt Nam cũng tố cáo việc Tập đoàn dầu khí Nhà nước Trung Quốc CNOOC gọi thầu thăm dò dầu khí gần đảo Cù Mộc (Tree Island - Trung Quốc gọi là đảo Triệu Thuật), một trong những hòn đảo chính của quần đảo Hoàng Sa, hay việc Hải quân Trung Quốc tập trận bắn đạn thật trong vùng này.
Bên cạnh các hành động kể trên, như họ vẫn làm từ trước đến nay, chính quyền Trung Quốc vẫn tiếp tục sách nhiễu, thậm chí bắt giữ các ngư dân Việt Nam đến đánh cá tại Hoàng Sa, khu vực ngư trường truyền thống của mình, nhưng đã bị Bắc Kinh cho là thuộc chủ quyền của họ.
Sự vụ nổi cộm mới nhất buộc Bộ Ngoại giao Việt Nam phải chính thức lên tiếng phản đối ngày 21/3, là vụ bắt giữ tàu cá cùng 21 ngư dân Việt Nam ngày 03/03 về tội « đánh cá trái phép » tại khu vực Hoàng Sa, đòi nộp tiền chuộc thì mới thả ra.
Ngoài các vụ nổi cộm trên, các hành động cướp bóc, hạch sách ngư dân Việt Nam vẫn thường xuyên xẩy ra như tường thuật của báo chí Việt Nam. Gần đây nhất, tờ Thanh Niên ngày 31/03/2012, đã tiết lộ hai vụ tàu cá Việt Nam hành nghề trên vùng biển Hoàng Sa bị Trung Quốc sách nhiễu, một chiếc thì bị cướp hải sản đánh bắt được, một chiếc thì bị tấn công khi chạy vào đất liền tránh bão, hải sản và ngư cụ bị ném xuống biển.
Trung Quốc muốn quốc tế công nhận "sự đã rồi" tại Hoàng Sa
Đối với giới quan sát, các động thái kể trên của Trung Quốc đều nhắm vào mục tiêu khuyến khích quốc tế chấp nhận tình trạng đã rồi trên một vùng lãnh thổ mà họ đã dùng võ lực để chiếm đóng từ tay Việt Nam.
Trước thái độ nói trên, cho đến nay, đối sách của Việt Nam chủ yếu là vừa phản đối bằng con đường ngoại giao, đòi hỏi Trung Quốc tôn trọng bản Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở biển Đông đã ký kết với ASEAN vào năm 2002, vừa yêu cầu Trung Quốc mở đàm phán về tranh chấp chủ quyền trên Hoàng Sa.
Vấn đề là cho đến nay, Bắc Kinh luôn luôn bác bỏ đòi hỏi thương thuyết của Việt Nam, viện lẽ rằng chủ quyền của họ trên Hoàng Sa, cũng như phần còn lại của Biển Đông là điều « không thể tranh cãi ». Đối với Bắc Kinh, Hoàng Sa không hề là vùng đang tranh chấp, mà là lãnh thổ của họ. Những lời phản đối của Việt Nam cũng chỉ là nước đổ lá khoai vì Trung Quốc đã mặc nhiên chiếm đóng Hoàng Sa từ hàng chục năm nay và không ngần ngại dùng sức mạnh để khẳng định đòi hỏi chủ quyền của họ.
Việt Nam đã cố gắng tranh thủ các diễn đàn khu vực, đặc biệt là ASEAN để bảo vệ lập trường của mình về vùng Biển Đông, nhưng vấp phải thái độ thờ ơ tương đối của các láng giềng mỗi khi đề cập đến vấn đề Hoàng Sa.
Một ví dụ cụ thể là vào cuối thập niên 1990, khi khối ASEAN bắt đầu bàn về các quy tắc ứng xử tại vùng Biển Đông, sau vụ Trung Quốc lấn chiếm đảo Mischief nằm dưới quyền kiểm soát của Philippines vào thời điểm đó. Việt Nam đã từng muốn nêu rõ phạm vi áp dụng của các quy tắc này là quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Đề nghị của Việt Nam vào khi ấy đã bị nhiều nước ASEAN bác bỏ - cụ thể là Malaysia – với lý do là tranh chấp Hoàng Sa không liên can đến các nước Đông Nam Á khác, trái với tranh chấp Trường Sa. Chính vì lý do đó mà sau cùng, thuật ngữ được dùng là South China Sea (Biển Đông), mang tính chất khái quát, chứ không nêu cụ thể tên hai quần đảo có tranh chấp.
Giải pháp ASEAN không mấy hiệu quả ?
Giải pháp ASEAN thì cho đến nay vẫn không thấy hiệu quả. Giới quan sát từng ghi nhận là phải mất gần 10 năm từ khi Bản Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở biển Đông DOC được ký kết vào năm 2002 thì ASEAN mới thuyết phục được Trung Quốc ký kết bản hướng dẫn thực thi vào năm ngoái, sau khi nhượng bộ Bắc Kinh trên một số điểm.
Giờ đây, với việc ASEAN bắt đầu tiến trình soạn thảo bộ Quy tắc Ứng xủ (COC), giới phân tích tự hỏi là phải mất bao nhiêu thời gian nữa thì văn kiện này mới được đúc kết xong, nhất là trong bối cảnh Trung Quốc chỉ chấp nhận văn kiện này một cách miễn cưỡng, và được cho là không ngần ngại dùng uy thế chính trị và kinh tế để gây sức ép trên một số thành viên ASEAN để xóa nhòa các nội dung ràng buộc bất lợi cho Bắc Kinh.
Giáo sư Carlyle Thayer, chuyên gia về Biển Đông tại Học viện Quốc phòng Úc (Đại học New South Wales) đã tỏ ra không mấy tin tưởng về hiệu quả thực tế của bộ Quy tắc Ứng xử này kể cả khi được hình thành. Trả lời phỏng vấn hôm 30/12/2012 vừa qua, ông phân tích như sau :
« ASEAN chỉ mới ở giai đoạn đầu trong việc soạn thảo bộ Quy tắc Ứng xử COC giữa các thành viên. Philippines đã cho lưu hành một dự thảo từ tháng Hai vừa qua. ASEAN sẽ phải mất một thời gian nhất định để nghiền ngẫm và đạt đồng thuận trên văn kiện này.
COC sẽ không mang tính ràng buộc, trừ phi bao hàm được các quy định cưỡng hành. Trung Quốc, vốn đã tự cho mình quyền đứng ngoài cơ chế giải quyết tranh chấp ghi trong Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển, sẽ không chấp nhận các thỏa thuận mang tính ràng buộc.
ASEAN sẽ phải tiến từng bước trong việc soạn thảo bộ Quy tắc Ứng xử COC. Bước đầu tiên là phải tìm kiếm đồng thuận giữa các thành viên. Kế đến là phải thương lượng với Trung Quốc. Trung Quốc đã liên tục bày tỏ thái độ dè dặt khi tuyên bố là chỉ chấp nhận văn kiện này khi "điều kiện thích hợp" hoặc khi điều kiện đã hội đủ.
Tất cả những gì mà bộ Quy tắc Ứng xử COC có thể làm được là đề ra các giới hạn đối với những hành vi cụ thể. Còn việc áp dụng thì sẽ tùy thuộc vào thiện chí của từng nước ký kết. Có rất nhiều phạm vi được để ngỏ, mở đường cho Trung Quốc bỏ qua những gì họ không thích. »
Tóm lại, hồ sơ Hoàng Sa đang nổi lên thành một thách thức rất lớn đối với Việt Nam. Làm thế nào để ngăn chặn không cho Trung Quốc biến hành động cưỡng chiếm Hoàng Sa thành một sự kiện đã rồi và được quốc tế mặc nhiên chấp nhận ?
Trung Quốc « bị động » trên vấn đề Hoàng Sa vì đã lấn chiếm bằng võ lực
« Tôi thấy không có gì căng thẳng hơn. Trước hết, Trung Quốc họ lúc nào cũng làm như vậy. Nếu họ thấy người ta không để ý thì họ đẩy thêm một chút. Vấn đề là như thế này : đối với Hoàng Sa, Trung Quốc bị động hơn là Trường Sa
Trường Sa thật xa. Trung Quốc mà xuống chiếm thì sẽ bị nhiều nước trên thế giới thấy và Việt Nam có thể sử dụng điều đó để giành sự ủng hộ từ những nước không chỉ ở gần như Malaysia, Indonesia, mà từ cả các nước khác, vì vùng này sát eo biển Malacca.
Còn về vấn đề Hoàng Sa, Trung Quốc cho như là chuyện đã rồi. Chuyện chiếm đã xong, nhưng thực ra là chiếm bằng quân sự. Dẫu họ có chủ quyền về lịch sử nhưng họ đã sai trái vì đã dùng võ lực để chiếm, thay vì chờ giải quyết. Cho nên Trung Quốc lúc này hùng hổ để cho mọi người thấy chuyện đã rồi thì nhượng bộ.
Nhưng mà không được vì vấn đề lãnh hải. Trung Quốc như thế có thể đẩy lãnh hải ra 200 dặm và điều đó dính líu đến bản đồ hình chữ U.
Tấm bản đồ hinh chữ U là một thứ Trung Quốc đưa ra để thương lượng, để có thể giữ Hoàng Sa. Đến một lúc nào đó, họ nói là họ có thể rút lại tấm bản đồ hình chữ U đó, nhưng vẫn giữ Hoàng Sa, và đòi cho quần đảo này phải có cái lãnh hải và vùng đặcquyền kinh tế EEZ.
Vì Trung Quốc vẫn chơi ván bài nhùng nhằng, các nước khác phải có chính sách thông minh để tranh đấu với Trung Quốc, phải vận động thế giới, đặc biệt là về vấn đề an ninh cho tất cả khu vực chứ không chỉ chủ quyền của các hòn đảo.
Nếu Việt Nam mà chỉ nói đến chủ quyền các hòn đảo mà thôi, thì tôi nghĩ là lúc đó Việt Nam đã thua Trung Quốc rồi. Thành ra chúng ta cũng nên để ý vấn đề này.
Hai bất lợi đối với Việt Nam : Hoàng Sa đã bị chiếm cứ trong lúc Hà Nội bị đơn độc trước Bắc Kinh ?
"Đúng là như thế. Nhưng mà Trung Quốc đã chiếm đóng bằng vũ lực, cho nên bây giờ Việt Nam phải có cách tiếp tục thúc đẩy vấn đề đó, phải vận động chính trị, phải đưa vấn đề này ra cho thế giới, chứ không phải chỉ đưa ra ASEAN.
Đưa vào ASEAN không ăn thua gì hết vì họ cho là chuyện đã rồi, trong lúc có biết bao chuyện khác phải làm. Phải đưa ra thế giới, để báo chí nói đến. Trong hai, ba năm qua, báo chí nói nói đến vấn đề này rất tốt. Ngoài ra, phải để cho người Việt Nam trong nước nói đến vấn đề này.
Trong thực tế, Việt Nam có đầy đủ lý lẽ về chủ quyền lịch sử trên Hoàng Sa, kể cả những lý lẽ về chủ quyền trên phương diện pháp lý. Trung Quốc chỉ hiện diện trong một thời gain ngắn thôi, nhưng mà ở phiá Bắc của đảo Hoàng Sa. Nếu không tranh đấu, vận động thế giới trên vấn đề Hoàng Sa, thì Việt Nam sẽ bị bất lợi".
Khuôn khổ ASEAN không còn thích hợp ?
"Không, tôi không nói rằng phải bỏ ASEAN. ASEAN là diễn đàn rất quan trọng để Việt Nam vận động. Nhưng nguyên tắc của ASEAN là mọi người phải đồng thuận, thành ra muốn thảo luận vấn đề Biển Đông tại Hội nghị ASEAN, thì không những phải lôi kéo mấy nước có quyền lợi ở Biển Đông, mà cũng phải thương lượng với những nước không có quyền lợi trực tiếp ở Biển Đông nhưng lại có những lợi ích khác, chẳng hạn như vấn đề sông Mêkông, hay các vấn đề khác dính líu đến quyền lợi của các nước trên đất liền.
ASEAN cũng là một diễn đàn để vận động, để thảo luận. Nếu bị cản trở không cho đưa vấn đề Biển Đông ra thảo luận, thì Việt Nam có thể đẩy vấn đề sông Mêkông ra (để đánh đổi), rồi thì hai bên lúc đó sẽ phải đi đến một sự đồng ý nào đó.
Cho nên tôi nghĩ là không nên chỉ chú mục đến duy nhất hồ sơ Biển Đông, mà phải gắn vào nhiều vấn đề khác và dùng ASEAN làm diễn đàn cho mình.
Tuy nhiên, ASEAN chỉ là một trong những diễn đàn mà Việt Nam có thể sử dụng, vì còn có nhiều diễn đàn khác. Theo tôi, Việt Nam sẽ bị bất lợi nếu không dùng những diễn đàn khác, như báo chí trên thế giới, Quốc hội Mỹ, các toà án quốc tế, hay là Liên Hiệp Quốc...
Việt Nam phải cố gắng thúc đẩy (hồ sơ Hoàng Sa) và có phương pháp đàng hoàng. Chứ còn chỉ dựa vào một tổ chức duy nhất như ASEAN, tôi nghĩ, một phần nào đó,Việt Nam cũng hơi bị bó tay.
Phải tập trung và tranh thủ mọi nguồn lực để quốc tế hóa hồ sơ Hoàng Sa
Đây cũng như là đánh ván cờ vây. Có nhiều chỗ vừa tấn công vừa thủ, không chỉ cứ nhắm vào một vài chỗ nhất định, mà chú ý đến cả một vấn đề lớn, cả một ván cờ trên thế giới.
Đối với Việt Nam, nếu thấy rằng Biển Đông là tương lai của đất nước, là chỗ để đất nước phát triển, đi ra với thế giới, và đó là vấn đề chính, thì Việt Nam phải tập trung sức lực của tất cả các ngành để đẩy vấn đề này, chứ không phải chỉ dành riêng cho quân đội hay bộ Ngoại giao. Có thể là bộ Thương mại, hoặc các bộ khác cũng có thể nhảy vào để vận động, cho thấy chẳng hạn là trong việc buôn bán với các nước trên thế giới, vấn đề an ninh trên Biển Đông có thể gây khó khăn cho thương mại hay thông thương trong khu vực...
Tôi nghĩ đây là vấn đề lớn cho đất nước thì chính phủ và cơ quan trong nước pải có chính sách hợp tác toàn diện như thế và cũng phải vận động người nước ngoài, kể cả Việt kiều.
Tôi thấy rằng Việt Nam hiện không những không làm đồng bộ chuyện này, mà ngay trong nước, cũng không cho những học giả nghiên cứu đàng hoàng nhũng vấn đề này. Tôi thấy rằng là đúng là Việt Nam chưa có một chính sách đồng bộ.
Các giáo sư Trung Quốc nghiên cứu rất nhiều. Họ qua Mỹ, đi nói ở các hiệp hội, trong khi đó, Việt Nam không làm được chuyện này.
Trong nước không làm được chuyện này, nhưng khi có những người Việt Nam ở ngoại quốc có nghiên cứu vấn đề, đi nói chuyện chỗ này chỗ kia, thì ở trong nước nhiều cơ quan cũng không bằng lòng, họ làm như chuyện đó là chuyện của riêng chính phủ, người ngoài không được xen vào. Nói như thế thì làm sao vận động được thế giới !
Tôi nghĩ Việt Nam đã làm khác với thời kỳ những năm còn chiến tranh. Từ 1965 đến 1975, Việt Nam rất khôn khéo sử dụng cộng đồng trên thế giới tranh thủ cho Việt Nam. Bây giờ tôi thấy không còn đường lối như vậy.
Gần đây tôi thấy trong nước có những cách làm rất tốt. Ví dụ như đi với Philippines về vấn đề Biển Đông. Nhưng không đủ.
Philippines có thể thay Việt Nam đẩy mạnh vấn đề Biển Đông ở ASEAN để cho Việt Nam khỏi đối nghịch với Trung Quốc hay Cam Bốt, những nước sát Việt Nam, khiến họ bực mình. Người khác làm giùm minh, mình đứng sau cũng được, nhưng không phải chỉ có duy nhất Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN này là nơi Việt Nam có thể nêu ra hồ sơ Biển Đông.
RFI
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét