Ông Menras Andre hay Hồ Cương Quyết trong buổi thảo luận hôm 15/01
Ông
Menras André hay Hồ Cương Quyết, người mang hai quốc tịch Pháp – Việt,
cho rằng việc người Việt Nam không xuống đường tuần hành tự do “không
phải vì họ sợ, không phải vì họ hèn, mà vì những nguy cơ trước một chế
độ cảnh sát”.Trả
lời câu hỏi liệu người Việt do sợ hãi mà không lên tiếng trước bất công
trong chương trình Bàn tròn thứ Năm hôm 15/01 về tự do ngôn luận sau vụ
tấn công tòa báo Charlie Hebdo (xem video thảo luận qua YouTube: http://bit.ly/1y4iIuc vàGoogle+ http://bit.ly/1B9Jfpg), ông André phân tích:
“Sự
sợ hãi từ thời xưa, hồi trước năm 1975 ở Sài Gòn, tôi đã sống qua nó,
tôi đã thấy nhiều người sợ hãi mà dám nói xấu về chế độ Nguyễn Văn
Thiệu, là điều rất nguy hiểm.
“Mà
bây giờ, dám “nói xấu” chế độ cộng sản này cũng rất nguy hiểm. Như đoạn
trước tôi có nói rằng cái gen tự do của dân tộc Pháp đã mọc rễ ra sao,
nhưng trong cái gen của dân tộc Việt Nam, sự sợ hãi không phải từ hôm
qua, mà từ mấy thế kỷ rồi.”
Ông
André nói từng chứng kiến tận mắt ‘côn đồ do chế độ thuê’ để đàn áp
người biểu tình, và nhiều người bị ‘ném đá’, đẩy vào đồn công an trong
những cuộc biểu tình chống Trung Quốc ở Sài Gòn.
“Nếu
người Việt Nam không xuống đường đi biểu tình thì không phải vì họ sợ,
không phải vì họ hèn, không bao giờ, mà vì nguy cơ trước một chế độ cảnh
sát, cảnh sát toàn diện.
“Người
dân thường không có tổ chức, không có ai bảo vệ. Nên họ phải suy nghĩ
rất kỹ trước khi đi, và có khi đi là liều, không phải chỉ cho riêng họ
mà cho cả gia đình,” ông Hồ Cương Quyết nói.
Ông
Nguyễn Văn Huy tham gia chương trình từ Paris cũng cho rằng, người Việt
Nam phải chịu di sản lịch sử nặng nề về vấn đề tự do, và tâm lý phục
tùng đã “ăn sâu vào trí óc người Việt”.
“Hơn
nữa về văn hóa, ở Việt Nam cái gì cũng liên quan đến gia đình. Tôi cũng
có một thời chống đối chế độ cộng sản sau năm 1975, tôi thấy cái giá mà
gia đình phải trả rất cao.”
Nhà
nghiên cứu về dân tộc học phân tích, gia đình chính là trở ngại đầu
tiên khiến người Việt không đấu tranh, và do chính sách lý lịch của Việt
Nam – được ông so sánh với chế độ ‘tam tộc’ của thời phong kiến. (Xem
video thảo luận qua YouTube:http://bit.ly/1y4iIuc và Google+ http://bit.ly/1B9Jfpg).
“Nếu
họ đấu tranh chống lại một chế độ bạo quyền thì gia đình họ sẽ phải trả
cái giá đó, mà gia đình không phải chỉ là cá nhân tôi, cha mẹ tôi, hay
con cháu của tôi mà cả những người thân thuộc của mình. Chính vì vậy mà
họ rất sợ.
“Hành
trình giành tự do cho con người phải được tập dượt thường xuyên. Tự do
không phải tự nhiên mà có, đây là cuộc đấu tranh trường kỳ qua nhiều thế
hệ,” ông Huy nói.
Bình
luận về việc chính quyền Việt Nam lên án hành động tấn công tòa báo
Charlie Hebdo ‘dã man’, nhưng vẫn đàn áp blogger từ trong nước, anh
Nguyễn Tiến Trung nói:
“Dùng
súng bắn người là dã man, nhưng tôi cho rằng, việc bắt những nhà văn,
những người nói lên tiếng nói trung thực về đất nước mình, nói những gì
mình thực sự nghĩ về tình hình đất nước chứ không phải nói xấu, nên cần
phải có định chế tòa án độc lập xét xử.”
‘Không thể lật đổ’ tự do
Chuyên
viên nghiên cứu của Viện nghiên cứu Đông Á ở Lyon nói ông và cả gia
đình cũng xuống đường sau vụ tấn công Charlie Hebdo: “Khi tự do ngôn
luận bị tấn công thì cần phải phát biểu ý kiến về điều đó.”
“Người
Pháp muốn tập trung với nhau để lên tiếng rằng không thế phá vỡ tự do
ngôn luận trên đất nước mình. Đó là giá trị văn hóa Pháp, một nét văn
hóa Pháp mà không thể bị lật đổ,” ông Francois Guillemot nói thêm.
Theo
giải thích của ông Guillemot, Charlie Hebdo là biểu tượng của phong
trào 1968 của Pháp, là thế hệ “có y’ kiến trào phúng mạnh mẽ về chính
trị, chế nhạo hoặc chỉ trích mạnh mẽ những y’ kiến bảo thủ. Với tôi,
người Pháp xuống đường là dĩ nhiên. Nét trào phúng của Pháp bị tấn công
quá dữ, người ta phải có phản ứng nào đó, tập trung với nhau để nói rằng
mình không sợ hãi sự khủng bố đó.”
Tuy
nhiên, trong số những người xuống đường ở Pháp không phải ai cũng đồng
tình với cách châm biếm của Charlie Hebdo, nhà văn Thuận bình luận.
“Nhưng họ hiểu rằng khủng bố đã đụng đến quyền tự do ngôn luận. Bảo vệ
Charlie Hebdo lúc này cũng là bảo vệ chính họ.”
Và
với người Pháp, tự do quan trọng như ‘ánh sáng’, ‘như oxy’, ông Hồ
Cương Quyết nói, nhưng tự do của Pháp chỉ có thể có được qua lịch sử đấu
tranh lâu dài, từ thời Cách mạng 1789 và từ đó đưa ra tuyên ngôn độc
lập với ba tiêu chí quan trọng nhất: Tự do, Bình đẳng, Bác ái.
Nhà
dân tộc học Nguyễn Văn Huy, phụ trách trang ethongluan.org so sánh,
“khi vừa qua Pháp năm 1983, sang được một đất nước tự do tôi rất mừng.
Và tôi thấy quan trọng nhất trong tự do ở Pháp là tự do tư tưởng.
“Người
ta dạy cho đứa trẻ từ lúc còn nhỏ quyền tự do phát biểu. Tức là nó có
quyền nói lên những gì nó muốn, chứ không như ở Việt Nam mình là cha mẹ
bảo sao con nghe vậy.
“Và tự do ăn sâu vào tâm hồn của người đó và dẫn dắt họ hành động theo một con đường, và ảnh hưởng suốt cuộc đời của họ."
Tự do với nhà văn Thuận, là điều “tối thượng”.
“Một nhà văn nếu không suy nghĩ tự do chắc chắn sẽ ‘tự kiểm duyệt’ và đó là cái tai hại nhất cho sáng tạo.”
Tuy
nhiên, “tự do ngôn luận không phải là tự do muốn làm gì thì làm, muốn
nói gì thì nói mà nó cũng có những giới hạn của nó. Chẳng hạn như nếu tự
do đó ảnh hưởng đến an ninh quốc gia, ảnh hưởng đến cộng dồng khác, ảnh
hưởng đến những tập thể khác là phạm luật.”
Nhưng
trong trường hợp Charlie Hebdo, bên cạnh phong trào ủng hộ Je suis
Charlie, cũng có phong trào Je ne suis pas Charlie, với một số ý kiến
cho rằng tòa báo đã khiêu khích hận thù qua những bức tranh biếm họa
đấng Tiên tri của người Hồi giáo khiến hàng triệu người giận dữ.
Tác giả của nhiều tiểu thuyết tiếng Việt và tiếng Pháp bình luận, luật pháp nước Pháp là ‘vô thần’.
“Tội phỉ báng đã bị loại bỏ khỏi luật pháp từ năm 1881 nên đứng trước luật pháp Charlie Hebdo không phạm luật.
“Không
phải chỉ đến bây giờ vì những bức tranh biếm họa của Charlie mới gây ra
khủng bố ở Pháp. Khi nước Pháp ra lệnh cấm đội khăn chẳng hạn, nước
Pháp cũng bị khủng bố rất nhiều tuy rằng họ đã phát hiện ra.
“Nhưng
những người Hồi giáo cực đoan có tư tưởng sẵn sàng nã súng vào những
người không cùng tư tưởng với họ, nên tôi nhắc lại, là cần phải có những
nhà báo, những nhà báo dũng cảm như Charlie Hebdo.” (Xem video thảo
luận quaYouTube: http://bit.ly/1y4iIuc và Google+ http://bit.ly/1B9Jfpg).
Trong
thư viết cho BBC sau cuộc thảo luận, ông Guillemot giải thích, vụ khủng
bố cho thấy hai thế giới quan khác nhau, "hai khái niệm về sự thiêng
liêng".
"Một thế giới của đạo Hồi hay nhà Tiên tri Mohammed không thể, dưới bất kỳ hình thức nào, bị xúc phạm.
"Một
thế giới khác là của Pháp, khẳng định rằng chính tự do ngôn luận là
thiêng liêng. Hai thế giới này không thể hiểu nhau, và hôm nay lại càng
khó hiểu nhau nữa. Xung đột này đặt ra câu hỏi về vị trí của Pháp trong
thế giới ngày càng bất ổn định vì tôn giáo."
Quan
sát từ Việt Nam, nhà hoạt động Nguyễn Tiến Trung, người từng bị ngồi tù
vì tội danh ‘Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân’ nhận xét:
“Với
một chính thể cộng hòa chính danh, thì cần phải bảo vệ tự do cho người
dân và hạn chế quyền của chính phủ, giới hạn quyền lực của nhà nước thì
như vậy tự do của dân mới được đảm bảo.
“Từng cá nhân phải được phát triển thì khi đó một quốc gia, một dân tộc mới có thể phát triển tối đa tiềm năng của mình.
"Cho
nên tôi phải vận động để có được tự do cho Việt Nam. Hiện nay Đảng cộng
sản Việt Nam đang độc quyền nhà nước mà quyền làm chủ mà chưa có thì
chưa thể nói đến quyền tự do khác được."
http://anhhaisg.blogspot.de/2015/01/nguoi-viet-so-hai-tu-lau.html#more
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét